เผยแพร่: 2 พ.ย 2567 13:12 ปรับปรุง: 16 ม.ค. 2568 13:12 โดย: Niracha HSTN 
ระบบเตือนภัยไฟไหม้ หรือ Fire Alarm System เป็นระบบที่ออกแบบมาเพื่อตรวจจับสัญญาณของไฟไหม้ในระยะเริ่มต้น และส่งสัญญาณเตือนให้ผู้คนได้ทราบ เพื่อให้สามารถอพยพออกจากพื้นที่อันตรายได้อย่างรวดเร็วและปลอดภัย
ระบบเตือนภัยไฟไหม้โดยทั่วไปจะสามารถตรวจจับได้ดังนี้:
1. ควัน (Smoke)

- หลักการทำงาน: เมื่อเกิดไฟไหม้ จะมีควันลอยออกมา อุปกรณ์ตรวจจับควันจะตรวจจับอนุภาคเล็กๆ ที่เกิดจากการเผาไหม้ ซึ่งเป็นสัญญาณแรกๆ ของการเกิดไฟไหม้
 - ประเภทของอุปกรณ์:
 - แบบไอออไนเซชัน (Ionization): ตรวจจับอนุภาคที่มีประจุไฟฟ้า ซึ่งเกิดขึ้นจากการเผาไหม้ของวัสดุที่มีส่วนประกอบของคาร์บอน
 - แบบออปติคอล (Optical): ตรวจจับอนุภาคที่กระเจิงแสง ซึ่งเกิดจากการเผาไหม้ของวัสดุที่มีส่วนประกอบของไฮโดรคาร์บอน
 
2. ความร้อน (Heat)
- หลักการทำงาน: เมื่อเกิดไฟไหม้ อุณหภูมิในบริเวณนั้นจะเพิ่มสูงขึ้น อุปกรณ์ตรวจจับความร้อนจะตรวจจับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ
 - ประเภทของอุปกรณ์:
 - แบบจุด (Fixed Temperature): ตรวจจับเมื่ออุณหภูมิสูงถึงจุดที่ตั้งค่าไว้
 - แบบอุณหภูมิเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว (Rate of Rise): ตรวจจับเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในระยะเวลาอันสั้น
 
3. เปลวไฟ (Flame)

- หลักการทำงาน: อุปกรณ์ตรวจจับเปลวไฟจะตรวจจับแสงและความร้อนที่แผ่ออกมาจากเปลวไฟโดยตรง
 - ประเภทของอุปกรณ์:
 - แบบอินฟราเรด: ตรวจจับรังสีอินฟราเรดที่แผ่ออกมาจากเปลวไฟ
 - แบบอัลตราไวโอเลต: ตรวจจับรังสีอัลตราไวโอเลตที่แผ่ออกมาจากเปลวไฟ
 
4. ก๊าซพิษ (Gas)
- หลักการทำงาน: เมื่อเกิดไฟไหม้ อาจมีการปล่อยก๊าซพิษออกมา เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์ อุปกรณ์ตรวจจับก๊าซจะตรวจจับก๊าซเหล่านี้
 - ประเภทของอุปกรณ์:
 - แบบอิเล็กโทรเคมี (Electrochemical): ตรวจจับก๊าซชนิดเฉพาะ เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์, ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์
 - แบบเซมิคอนดักเตอร์ (Semiconductor): ตรวจจับก๊าซไวไฟ เช่น มีเทน, บิวเทน
 - แบบอินฟราเรด (Infrared): ตรวจจับก๊าซหลายชนิด เช่น มีเทน, เอทานอล
 - นอกจากนี้ ระบบเตือนภัยไฟไหม้ยังอาจมีฟังก์ชั่นเสริมอื่นๆ เช่น
 - การส่งสัญญาณเตือน: เสียงไซเรน, ไฟกระพริบ, การแจ้งเตือนไปยังโทรศัพท์มือถือ
 - การควบคุมระบบดับเพลิง: เช่น การเปิดสปริงเกอร์, การปิดวาล์วแก๊ส
 - การเชื่อมต่อกับระบบรักษาความปลอดภัย: เช่น กล้องวงจรปิด, ระบบควบคุมการเข้าออก
 - ปัจจัยที่ควรพิจารณาในการเลือกใช้ระบบเตือนภัยไฟไหม้
 - ประเภทของอาคาร: อาคารพักอาศัย, อาคารสำนักงาน, โรงงานอุตสาหกรรม
 - ขนาดของอาคาร: ขนาดของอาคารจะส่งผลต่อจำนวนและประเภทของอุปกรณ์ที่ต้องติดตั้ง
 - วัสดุที่ใช้ในอาคาร: วัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างอาคารจะส่งผลต่อชนิดของไฟที่อาจเกิดขึ้น
 - กิจกรรมที่ดำเนินการในอาคาร: กิจกรรมที่ดำเนินการในอาคาร เช่น การใช้สารเคมี, การประกอบอาหาร
 - งบประมาณ: ราคาของระบบเตือนภัยไฟไหม้จะแตกต่างกันไปตามประเภทและคุณสมบัติของอุปกรณ์
 - การบำรุงรักษาระบบเตือนภัยไฟไหม้
 - เพื่อให้ระบบเตือนภัยไฟไหม้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ควรมีการตรวจสอบและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอตามระยะเวลาที่กำหนด เช่น การทำความสะอาดเซ็นเซอร์, การทดสอบระบบเป็นประจำ
 
สรุประบบเตือนภัยไฟไหม้เป็นระบบที่สำคัญในการป้องกันและควบคุมเหตุการณ์ไฟไหม้ การเลือกใช้ระบบที่เหมาะสมและการบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้กับชีวิตและทรัพย์สิน